Wat zijn mentale vaardigheden?
Of je nu topsporter bent, aan een succesvolle business aan het bouwen bent of je geld verdient met online poker, de wetmatigheden om succes te behalen op het hoogste niveau zijn dezelfde. Je mindset bepaalt hierin voor het grootste gedeelte of je slaagt in het behalen van jouw dromen en doelen en of je tegenslag wel of niet te boven zult komen. Mindset is echter een onwijs breed begrip, wat bedoelen we daar nou precies mee? Als je het aan mij vraagt zal ik je zeggen dat het fundament voor omgaan met tegenslag het hebben van de juiste mentale vaardigheden is. Welke tools heb jij in je mentale gereedschapskist om in te zetten wanneer het tegenzit. Ben jij in staat om hierboven op te komen of gooi de handdoek in de ring? Wat zijn de belangrijkste mentale vaardigheden, wat doen ze en hoe zet je ze in? Dit zijn vragen die ik beantwoord in deze blog!
Welke mentale vaardigheden zijn er?
Er zijn diverse mentale vaardigheden die van belang zijn om te kunnen presteren op het hoogste niveau en het beste uit jezelf te halen. Hieronder heb ik de belangrijkste voor je op een rijtje gezet. Als jij ervoor kunt zorgen dat jij deze mental skills kunt slijpen en in kunt zetten op de juiste momenten, wordt jouw mentale weerbaarheid steeds groter en verleg je zowel jouw fysieke als mentale grenzen keer op keer! Op die manier kun je het maximale uit jezelf halen in elk onderdeel van je leven.
Doelen stellen:
Één van de belangrijkste mentale vaardigheden om met tegenslag om te kunnen gaan is het stellen van de juiste doelen. Wat is jouw droom, wat wil jij over enkele jaren bereikt hebben en hoe ga je dat doen? Als je hier een concreet antwoord op hebt kun je dit als een blauwdruk gebruiken om jouw route naar die droom te bepalen. Wil je over 6 jaar aan de Olympische Spelen meedoen? Wil jij in 2026 3 miljoen euro omzetten met je bedrijf? Wil jij over 5 jaar een WSOP bracelet winnen? Of wil je op je 40e een droomhuis aan de Spaanse kust kunnen kopen met het geld dat je verdiend hebt in online poker? Dit zijn concrete dromen die jouw richting bepalen voor de kortere en langere termijn. Wat betekent deze droom voor volgend jaar? Wat betekent deze droom voor waar ik wil staan over drie maanden? Wat wil ik verbeteren de komende maand? Wat moet er veranderen deze week om dit te bereiken en hoe komt deze droom vandaag nog een stapje dichterbij? Als je hier meer over wilt weten, in een blog over het werk wat ik doe als mindset coach en een blog over doelen stellen die ik schreef voor pokercity ga ik hier uitgebreider op in!
Zelfspraak:
Wat is het verhaal dat je jezelf vertelt op het moment dat iets niet gelukt is of dat het tegenzit? Kom je met excuusjes op de proppen, verschuil je jezelf achter het narratief van een downswing of durf je jezelf in de spiegel aan te kijken en tegen jezelf te zeggen dat je er niet alles aan hebt gedaan om te slagen?
Zelfspraak is iets wat we continu en de hele dag door doen. We hebben als mens gemiddeld zo’n 50 gedachten per minuut waarin we onszelf een heleboel vertellen. Veel hiervan gaat op de automatische piloot en doen we zonder daar veel aandacht en moeite in te steken. Echter is het een belangrijke mentale vaardigheid die je kunt trainen en die een belangrijk onderdeel is van succesbeleving. Een gedachte is niet per se waarheid is hierin een belangrijk uitgangspunt. Je kunt je gedachtes plannen, je kunt jezelf motiveren met je gedachtes, je kunt jezelf instructies geven en je kunt jezelf helemaal de put uitpraten. Belangrijk hierin is bewustwording, wat gebeurt er in jouw hoofd op het moment dat je een bad beat om je oren krijgt? Vervloek je je tegenstander, vervloek je jezelf of de pokergoden of vertel je jezelf dat dit bij variance hoort en dat dit part of the game is? Zodra je vóór je sessies stilstaat bij de verhalen die je jezelf wilt gaan vertellen bij tegenslag, maak je het voor je brein makkelijker om deze gedachtes daadwerkelijk te implementeren wanneer je die 3-outer ziet vallen op de river op de bubble van een FT.
Concentratie
Concentratie is het richten van de aandacht op een specifiek aspect van het speelveld. Een mooie metafoor die veel gebruikt wordt is de spotlight. Je kunt je slechts op één mentale activiteit tegelijk richten. Waar richt jij de spotlight op tijdens het grinden of tijdens het studeren? Is dat de specifieke speelstijl van één speler, jouw eigen 3-bet range vanuit de SB, live tells van de tafel om je heen of wil je beter kunnen dealen met de stress en spanning in een flip?
Al deze onderdelen vergen de juiste concentratie, aandacht en focus op de juiste plek. Dit is een mentale vaardigheid omdat je dit kunt trainen en je concentratie kunt verbeteren. Zodra je je hier van bewust bent, je het aandacht geeft en hier mee oefent ga je zien dat je hier je mentale spierkracht verbetert en je weerbaarder wordt voor tegenslag. Dit kun je doen met behulp van de aandachtcirkels. Het doel moet altijd zijn om je aandacht bij cirkel 1 te krijgen: Jezelf en jouw taak. Cirkel 2 is directe afleiding van jouw taak, dus misschien andere spelers aan de tafel of misschien voel je je vermoeid. Cirkel 3 is de gewenste situatie, je aandacht gaat uit naar hoe je de situatie het liefst zou willen. Welke river er bijvoorbeeld zou moeten vallen, daar heb je natuurlijk geen invloed op en dus helemaal niks aan. Cirkel 4 gaat over winnen of verliezen, heel erg bezig zijn met het eindresultaat. Naar wie schuiven de chips aan het einde van de hand? Cirkel 5 gaat over de gevolgen van het winnen of verliezen. Wat betekent het als ik straks die chips niet win, vlieg ik uit het toernooi? Moet ik zo weer naar beneden in stakes omdat mijn bankroll het niet aankan? Cirkel 6 zijn existentiële vragen: What the f*** doe ik hier?
Alle aandacht behalve die van de eerste cirkel zijn focuspunten waar je geen invloed op kunt uitoefenen en dus niets aan hebt. Het zijn allemaal afleidingen van het uiteindelijk kunnen leveren van de beste prestatie! Dus train het concentreren op cirkel 1!
Visualiseren:
Visualiseren is een krachtige manier van het trainen van je hersenen in het omgaan met tegenslag. Dit doe je door voor je te zien welke scenario’s er in de toekomst kunnen gaan plaatsvinden. Er zijn twee soorten momenten waarbij je visualiseren kunt gaan inzetten. Ten eerste kun je het gebruiken bij het voorbereiden en anticiperen van moeilijke momenten en ten tweede kun je succes visualiseren als je jezelf juist in een moeilijke fase bevindt. Je speelt bij visualiseren als het ware een film af van het gedrag dat je wilt laten zien. Je brein kan geen onderscheid maken tussen werkelijkheid en de ingebeelde situatie. Hierdoor maken hersencellen (neuronen) connecties met elkaar zelfs als je dus niet in die situatie zit. Op het moment dat je je vervolgens daadwerkelijk in de situatie begeeft, zijn de paden in je brein al gelegd en heb je meer werkgeheugen over om na te denken welke actie er nodig is om succes te behalen. Dit kan goed werken tegen spanning, het kan je zelfvertrouwen verbeteren en je concentratie opkrikken.
Enkele voorbeelden die je zou kunnen visualiseren:
- Je zit aan de finaletafel van een groot toernooi, je hebt het idee dat je de minst ervaren speler aan tafel bent, maar je wilt je niet laten intimideren door de sharks. Visualiseer hierbij de tafel, de spelers, de geur, de spanning en jouw gewenste gedrag. Waar let je op? Wat voel je? Wat zijn jouw taken die avond en waar ligt jouw focus?
- Je hebt moeite met het verwerken van 3-outers op de river en vaak voel je de spanning in je lichaam opbouwen als je in zo’n all in situatie zit. Zie voor je waar je op het moment dat dit gebeurt bent, hoe voel je je, wat gaat er door je hoofd heen en wat wil je tegen jezelf zeggen op het moment dat deze onvermijdelijke situatie toch plaatsvindt? Hoe zorg je ervoor dat het je emotioneel minder grijpt en je bij je spel blijft?
Mentale vaardigheden: Ontspanningsoefeningen
Ontspanningsoefeningen zijn een goede mentale vaardigheid om de spanning in je lichaam direct te verminderen. Tijdens elke vorm van mentale of fysieke inspanning maakt je lichaam stresshormonen waaronder adrenaline en cortisol aan om je klaar te maken om te strijden. Hierdoor kan je concentratie verhogen, maar te veel van deze stofjes kunnen ervoor zorgen dat je uitgeput raakt of te veel spanning in je lichaam hebt. Een goede manier om hier mee om te gaan is door middel van ontspanningsoefeningen. Er zijn meerdere situaties en meerdere ontspanningsoefeningen mogelijk. Elke situatie vraagt om zijn eigen ontspanningsoefening.
- Buikademhaling heeft een directe invloed op de spanning in het lichaam. Hierbij adem je diep in door je neus en blaas je je onderbuik als een ballon op. Uitademen doe je vervolgens door je mond. Dit zorgt ervoor dat er meer zuurstof wordt rondgepompt in het lichaam en heeft een positief effect op de stresshormonen. Hiermee verhoog je jouw uithoudingsvermogen aan de pokertafel. Het grote voordeel hiervan is dat je dit altijd en overal kunt toepassen zonder uit je focus gehaald te worden.
- Meditatie is zeer geschikt om na een sessie het hoofd leeg te maken. Meditatie vergt wat meer concentratie en is dus moeilijker te combineren met het spelen van tafels. Het is een krachtige tool om alle bad beats, suck outs en andere tilttriggers naast je neer te leggen en te accepteren.
Conclusie: wat zijn mentale vaardigheden?
Er zijn veel verschillende mentale vaardigheden die je allemaal kunt trainen en slijpen om niet alleen een betere pokerspeler te worden, maar om over het algemeen mentaal weerbarder te worden en beter tegen tegenslag te kunnen. In deze blog heb ik pas een tipje van de sluier kunnen lichten, er zijn er nog zoveel meer om te behandelen en te verdiepen en dat ga ik ook doen in volgende artikelen!
Vond je dit interessant? Mijn naam is Lex Ligtenberg, MSc. Sport- en Prestatiepsycholoog en ik help ambitieuze poker spelers met hun mindset. Als fanatieke amateurspeler kwam ik er tijdens mijn master achter dat de processen en vaardigheden die in de topsportwereld gelden exact dezelfde zijn als die aan de pokertafel ingezet kunnen worden. Winnende pokerspelers zijn namelijk zowel aan de tafels als tijdens het studeren bezig met het leveren van een topprestatie. Deze realisatie was voor mij reden om mijn focus te verleggen op de individuele begeleiding van pokerspelers die klaar zijn om de volgende stap te maken in hun pokercarrière!
